Achtergrond

Mijn ervaring

De afgelopen 18 jaar ben ik intensief bezig geweest met het begeleiden van leerlingen die niet of niet voldoende op niveau konden komen in de Engelse taal door uiteenlopende redenen. In veel gevallen had dit te maken met een onderliggende problematiek in taalbegrip en taalproductie, zoals dyslexie (taalverwerkingsproblemen, lezen, schrijven, samenvatten en uitdrukken) en dysgrafie (problemen met het schrijven, zoals slecht handschrift, problemen met spelling en moeite om gedachten op papier te zetten).

Dyslexie, dysgrafie, ADD, ADHD

Om leerlingen op maat te kunnen helpen heb ik jarenlang het leergedrag en de leergeschiedenis van leerlingen vanaf groep 5 van de basisschool bestudeerd en onderzocht of, en hoe de aangeboden methodes op de scholen van invloed waren op het taalverwervingsproces. Daarnaast heb ik gekeken of de aanpak van docenten en ouders c.q. begeleiders veel invloed had op het proces en heb ik gekeken of er in aanleg problemen waren met het verwerven van de moedertaal of een vreemde taal. Hierbij kwamen dyslexie, dysgrafie, ADD, ADHD met de daaraan verbonden concentratiestoornissen weer naar voren.

Leren interpreteren

Bij veel leerlingen met een taalverwervings-problematiek bleek het herkennen van betekenisnuances - het leggen van verbanden en het begrijpen en samenvattend kunnen weergeven van situaties - zowel in de moedertaal als in de vreemde taal niet voldoende ontwikkeld. Dit heeft grote gevolgen voor het taalbegrip en dan met name bij het begrijpend lezen dat aan de basis ligt van alle vakken die op school worden gegeven. Naast moeite met het grammaticale aspect en het semantische aspect (de betekenissen van woorddelen en uitdrukkingen) hebben deze leerlingen vaak problemen met het goed interpreteren en kunnen weergeven van taal in bepaalde context.

Jacqueline E. Kingsbergen - Taaltrainer en coach

Sociale Impact

De invloed van taal

Een taal leren beheersen bestaat uit meer dan alleen de losse componenten als klank, vorm, betekenis en grammatica. Het samenspel van deze onderdelen vormt de basis voor de manier waarop we denken, voelen en verbinden met de wereld om ons heen en dus met onze identiteit. Het onvoldoende beheersen van taal kan grote invloed hebben op het sociale leven van de jong volwassene.

Leren leren

Voor leerlingen in het middelbaar onderwijs is goed leren lezen, interpreteren en weergeven van tekst met alle betekenisnuances naast deze invloed op het sociaal welzijn ook van invloed op de cognitieve ontwikkeling. Dit werkt ook door op het verloop van het identificatieproces dat jonge mensen doormaken. Dan heb ik het bijvoorbeeld over ‘tussen de regels lezen’ in brede zin en daardoor het kunnen denken over betekenissen, nuances, oorzaak en gevolg en het begrijpen van de sociale context. Ook op school, waarbij begrijpend lezen steeds belangrijker is geworden, blijkt het voor veel leerlingen lastig teksten te doorgronden, ideeën te combineren met de verworven kennis, te verwerken en weer te geven. Het beantwoorden van open vragen en mutiple choice vragen wordt als moeilijk ervaren. Deze leesproblemen werken ook door in de andere schoolvakken.